Καταρχάς, να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν είναι όλα τα ξύλα κατάλληλα για τζάκι. Αν σου έχουν απομείνει ρετάλια από ξυλοκατασκευές, κομμάτια νοβοπάν ή MDF, δεν ταΐζεις το τζάκι σου με αυτά ποτέ! Μπορείς ωστόσο να χρησιμοποιήσεις κομμάτια από καδρόνια ή πηχάκια για προσάναμμα, αρκεί βέβαια να μην είναι βαμμένα ή εμποτισμένα.
Ο σωστός τρόπος είναι να προμηθευτείς έγκαιρα μια ικανή ποσότητα καυσόξυλων που προέρχονται από τα κατάλληλα είδη δέντρων και να τα αποθηκεύσεις με τέτοιο τρόπο ώστε να στεγνώσουν και να ξεραθούν όσο γίνεται καλύτερα. Μια καλή ιδέα είναι να πάρεις μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ποσότητα, καθώς η ξήρανση του ξύλου απαιτεί χρόνο...
Επιλογή. Ιδανικό καυσόξυλο είναι η ελιά. Δεν καπνίζει, κρατάει τη φωτιά πολλές ώρες αναμμένη και δημιουργεί εξαίρετη θράκα. Τα μεγάλα κομμάτια δε από ρίζα ελιάς εξασφαλίζουν σταθερό άναμμα και «γλυκιά» ζεστασιά χωρίς μεγάλη φλόγα.
Τα ίδια σχεδόν πλεονεκτήματα προσφέρουν η οξιά και η βελανιδιά. Τα ξύλα των κωνοφόρων λαμπαδιάζουν μεν εντυπωσιακά, αλλά κρατάνε λίγο και συνήθως καπνίζουν και σπινθηροβολούν έντονα. Άσε που το ρετσίνι που περιέχουν λεκιάζει το τζάκι και κάνει την καμινάδα να πιάνει κάπνα. Παρόλα αυτά, μερικά κομμάτια πεύκου ή έλατου συνεργάζονται άριστα με το προσάναμμα και βοηθάνε να πάρουν ευκολότερα οι ελιές και τα άλλα καυσόξυλα. Κι αν θες να απαλλαγείς από το κάπνισμα και τις σπίθες, ξεφλούδισε τα κωνοφόρα εντελώς πριν τα ρίξεις στο τζάκι.
Κοπή. Αν κόβεις τα ξύλα μόνος σου, πρέπει να ξέρεις ότι τα κούτσουρα καλό είναι να έχουν διάμετρο από 10-20 εκατοστά. Για το προσάναμμα, ιδανικά είναι τα κλαδιά με διάμετρο λίγων εκατοστών. Η οξιά, η βελανιδιά και τα άλλα σκληρά ξύλα σκίζονται πιο εύκολα όταν είναι «φρέσκα». Το πεύκο και γενικότερα το κωνοφόρα σκίζονται πιο εύκολα όταν ξεραθούν.
Αποθήκευση. Βασικός κανόνας για τα κούτσουρα είναι να έχουν ξεραθεί επαρκώς. Το υγρό ξύλο καίγεται δύσκολα, ζεσταίνει λιγότερο και καπνίζει πολύ. Στοίβαζε τα κούτσουρα λοιπόν σε στεγασμένο χώρο και πρόσεξε να μην έρχονται σε επαφή με το χώμα. Ντάνιασέ τα σε παλιές ξύλινες παλέτες ή σε αυτοσχέδιες σχάρες από παλιά μαδέρια για να ξεραθούν καλύτερα. Ένα υπόστεγο που αερίζεται είναι μια ιδανική θέση για μακροχρόνια αποθήκευση. Τα κυλινδρικά κομμάτια κορμών χρειάζονται ειδική στήριξη για να αερίζονται και να μην κατρακυλάνε. Τα κοντοκομμένα κούτσουρα στοιβάζονται σταυρωτά, για να κυκλοφορεί αέρας ανάμεσά τους και να ξεραθούν μια ώρα αρχύτερα.
Γενικά. Ένα κυβικό σωστά διατηρημένων ξύλων (450 κιλά περίπου) παράγει θερμαντική ενέργεια όση και 210 λίτρα πετρελαίου.
